2020, nummer 5
thema 2020 / nr 5
Hoofdredactioneel - Lessen voor de toekomst
Met Dolcissima mia vita van Carlo Gesualdo en het Collegium Vocale Gent onder leiding van Philippe Herreweghe opnieuw sinds lang een liveconcert meegemaakt. En wat later onder meer ook de wereldcreatie van Arvo Pärts Für Jan van Eyck. Van Eyck, van wie een unieke overzichtstentoonstelling in maar...
Bert Hoogewijs
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Interview - Mark van Vugt
Wat zijn de gevolgen van het massale thuiswerken op ons menselijk gedrag? En hoe geef je leiding aan je medewerkers in deze tijd? De Amsterdamse hoogleraar psychologie Mark van Vugt schreef er met 29 andere experts een artikel over, dat internationaal de aandacht trok. ‘Ik pak vaker de telefoon. ...
Elma Drayer, Mark van Vugt
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Durf extreem te denken
Wat de coronacrisis ons leert
Strategische analyse in het hoger onderwijs vraagt in het postcoronatijdperk om een nieuwe aanpak, betogen Frans van Vught en Marijk van der Wende. Om relatieve onvoorspelbaarheid te lijf te gaan, heb je volgens hen een combinatie nodig van een proactieve en een r...
Frans van Vught, Marijk van der Wende
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Omgaan met onzekerheden
Tien aanbevelingen voor bestuurders en directies
Hoe kunnen hogeronderwijsinstellingen hun strategisch denken, beslissen en handelen inrichten om beter voorbereid te zijn op onverwachte crises en de gevolgen daarvan? Aimé Heene en Simonne Vermeylen doen tien aanbevelingen. Van ‘Erken onvoorspe...
Aimé Heene, Simonne Vermeylen
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Pandemie en strategische planning
Betekent covid-19 het failliet?
Het hoger onderwijs heeft volgens Bert George een ‘strategische planning 2.0’ nodig die rekening houdt met de door covid-19 veroorzaakte spanningen. ‘Maar wat maakt planning strategisch? Ondanks de populariteit van deze benadering is het bijzonder moeilijk om éé...
Bert George
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Leven na de crisis
Scenario's voor het postcovidtijdperk
De Stichting Toekomstbeeld der Techniek ontwikkelde verschillende scenario’s voor Nederland na corona. Ze beschrijven de mogelijke achtergronden waartegen hogeronderwijsinstellingen hun strategische beslissingen moeten nemen. ‘Wat zich begin 2020 in een pa...
Patrick van der Duin, Hans Stavleu
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Een nieuwe start, in vele opzichten
Crisismanagement in tijden van transformatie
Toen covid-19 zich aandiende, was de Arteveldehogeschool nog maar net begonnen aan een grote reorganisatie. De pandemie bleek bepaald niet in alle opzichten nadelig voor de transformatie en het onderwijsbeleid. ‘Door de crisis hebben de expertisenet...
Kaat Delrue, Tomas Legrand, Kris Thienpont, Wim De Wulf
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Fouten maken mag
De coronacrisis als casus verandermanagement
Als vicedecaan merkte Bram Steijn hoe uitdagend verandering kan zijn in een complexe organisatie. En toen moest covid-19 nog komen. Op basis van inzichten uit de wetenschappelijke literatuur analyseert hij het veranderproces dat zijn universiteit di...
Bram Steijn
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Een kritische blik op afstandsonderwijs
Elk nadeel heeft z'n voordeel
Het coronavirus heeft het hoger onderwijs de nodige kopzorgen bezorgd, maar het heeft volgens Dylan Couck evenzeer kansen blootgelegd. Het is duidelijk dat afstandsonderwijs geen tijdelijke noodgreep zal zijn. Hoe kunnen instellingen ook na de pandemie de kwalitei...
Dylan Couck
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
De universiteit als duurste streamingsdienst?
De gevolgen van een veranderde infrastructuur
Massaonderwijs is voor een groot deel afhankelijk van gedeelde ruimte. Veel van de nadelige gevolgen van de pandemie op het onderwijs hebben dan ook te maken met infrastructuur. Onderzoekers van het Data Research Centre waarschuwen dat een verschui...
Tabish Ansari, Anne Beaulieu, Taís Blauth, Anno Bunnik, Ofer Engel, Selen Eren, Daniel Feitosa, Oskar Gstrein, Clarisse Kraamwinkel, Eko Rahmadian, Andrej Zwitter
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Corona stelt toetsen op de proef
Ongemakken en voordelen van een steile leercurve
Alles ging dankzij corona direct online. Door die plotselinge overgang raakte ook bij de Hogeschool van Amsterdam het denken over toetsing in een stroomversnelling. Dit bracht de zwakke plekken ervan aan het licht, maar leidde volgens Veronica B...
Antoinette van Berkel, Veronica Bruijns
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Column - Prangende vragen
Ons bereikten alarmerende berichten vanuit de universitaire gemeenschap. Studenten zeiden tussen de bomen het virus niet meer te zien en docenten zagen tussen de virussen het bos niet meer. Crises en hoger onderwijs zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, althans zo doen veel analisten ons gelov...
Jeroen Huisman
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Open brief aan universiteitsbestuurders
De crisis was allang begonnen
Universiteiten moeten nú de juiste keuzes maken, stelt Marijtje Jongsma van de Algemene Onderwijsbond in een open brief. ‘Geef mensen de ruimte om hun werk te doen. En neem afscheid van de obsessie met rendementsdenken, want dat heeft het hoger onderwijs uitgehold.’
Marijtje Jongsma
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Dynamische risicobeheersing in actie
Welzijn en milieu in het hoger onderwijs na covid-19
‘Als preventieadviseurs’, schrijft Frank Claeys, ‘zien wij als eersten hoe de situatie van vandaag snijdt in de mentale weerbaarheid van personeelsleden en studenten.’ Hij beseft dat zijn taken na de coronacrisis nooit meer dezelfde zullen z...
Frank Claeys
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Internationalisering, juist nu
Een wereldwijde crisis vraagt om wereldwijd samenwerken
De internationalisering van universiteiten stond al onder druk, maar een geheel onverwachte pandemie maakte de situatie nog veel onvoorspelbaarder. Collegevoorzitter Martin Paul vertelt hoe de Universiteit Maastricht, als internationale o...
Martin Paul
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Sustainability is part of the problem, not the solution
The societal role of business schools
After the financial crisis, now the Covid-19 pandemic necessitates critical reflection on the responsibilities of business schools in society. They should embrace the moral and political agenda that underpins the transition to a sustainable economic model ...
Frans Melissen, Lars Moratis
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
De verrijking die een alliantie biedt
Samenwerking met oog voor eigenheid
In 2018 sloten de Erasmushogeschool Brussel en de Hogeschool Gent een alliantieovereenkomst. Coördinator Kristiaan Versluys vertelt hoe het verbond tussen de twee organisaties een groot succes werd. ‘Medewerkers ervaren nauw contact met vakgenoten uit een ve...
Kristiaan Versluys
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Een diversity officer is niet genoeg
Het diversiteitsbeleid op Nederlandse universiteiten
Wat doen Nederlandse universiteiten met het thema diversiteit? Op basis van beleidsdocumenten en interviews met medewerkers inventariseerden de auteurs wat ze zoal ondernemen en op welke problemen ze stuiten. Een van de geïnterviewden: ‘Ze r...
Saskia Bonjour, Marieke van den Brink, Gwendolyn Taartmans
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Boekbespreking - Holistisch toetsen
Liesbeth Baartman, Tamara van Schilt-Mol, Cees van der Vleuten:
Programmatisch toetsen. Voorbeelden en ervaringen uit de praktijk
Antoinette van Berkel
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Boekbespreking - Hoger onderwijs als stuwende kracht
Leasa Weimer & Terhi Nokkala (red.):
Universities as Political Institutions. Higher Education Institutions in the Middle of Academic, Economic and Social Pressures
Bruno Broucker
3 december 2020
thema 2020 / nr 5
Boekbespreking - De nieuwe student
Toske Andreoli:
De mooiste tijd van je leven? Een nieuwe kijk op studiestress
Izaak Dekker
3 december 2020