2014, nummer 5
thema 2014 / nr 5
Hoofdredactioneel
Cijfers liegen niet. Landen en regio’s met een goed opgeleide beroepsbevolking gaat het beter dan daar waar het scholingsniveau lager ligt. Wie zich wil voorbereiden op een welvarende toekomst doet er goed aan in onderwijs te investeren. Een land dat dit nalaat zal er ooit een prijs voor betalen....
Sijbolt Noorda
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Het is te rustig in onderwijsland
Wat moet er gebeuren om het hoger onderwijs gereed te maken voor de 21ste eeuw? Hoe maak je er een werkelijk innovatief, lerend systeem van? ‘We zouden best op dezelfde voet kunnen doorgaan’, zegt Peter van Lieshout. ‘Maar daar betalen we wel een prijs voor.’
Elma Drayer
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Het profijt als je beter bent opgeleid
Bijna alles waaraan we in ons leven en in de samenleving waarde hechten, hangt samen met opleiding- sniveau. Dat begint met het inkomen. De economische wetenschap kent – in tegenstelling tot de natuurwetenschap – geen constanten. Daardoor verschillen economen van mening over de omvang van effecte...
Wim Groot, Henriette Maassen van den Brink
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Creativiteit gevraagd
De zoektocht naar vernieuwende invalshoeken voor de financiering van het hoger onderwijs begint met het in kaart brengen van de kenmerken van een goed financieringssysteem en van te vermijden mechanismen. Nieuwe inzichten ontstaan door het tijdsperspectief te verruimen en de context te verbreden....
Eric Halsberghe
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Een parcours van hoepeltjes
iscussie over de bekostiging van universiteiten doet altijd de oren spitsen, uiterste waakzaamheid is geboden. Waarom eigenlijk? Algemeen geloof is dat universiteiten bekostigd worden op basis van studentenaantallen. Dat is waar en niet waar.
Dirk Jan van den Berg
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Bij Nyenrode staan het onderwijs en de docent voorop
Het enige terughoudendheid schrijf ik over de bekos- tiging van het hoger onderwijs. Natuurlijk wil ik een geluid laten horen dat past bij een private instelling als Nyenrode, maar ik voel me er ongemakkelijk bij. Ik ben opgeleid aan verschillende gesubsidieerde universiteiten en ik heb daar veel...
Miša Džoljic
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Waar zijn we eigenlijk bang voor?
Hoewel het kabinet met enkele oppositiepartijen over- eenstemming heeft bereikt over de omvorming van de huidige studiefinanciering tot studievoorschot, blijven tegenstanders het nieuwe stelsel onder vuur nemen. De argumenten zijn genoegzaam bekend. Studeren wordt te duur voor studenten uit zwakk...
Hans Vossensteyn
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Jet, graag een onsje meer!
De Wet studievoorschot hoger onderwijs geeft veel stof voor discussie. De opbrengsten liggen waarschijnlijk tussen de 650 miljoen en een miljard euro, al naargelang je zou willen liegen met statistieken. Gemakshalve gaan we maar uit van een bedrag van rond de 800 miljoen. Minister Jet Bussemaker ...
Renk Roborgh
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Nog altijd zijn er obstakels
Participatie aan het hoger onderwijs wordt mede ondersteund door financiële tegemoetkomingen aan studenten en de gezinnen waartoe ze behoren. Het gaat dan om studietoelagen, kinderbijslagen en fiscale voordelen. Hoe sociaal doelmatig zijn die? In de eerste plaats onderzoeken we hoe kostendekkend ...
Tine Hufkens, Kristel Bogaerts, Bérénice Storms, Gerlinde Verbist
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
De overheid, de onderzoeker en de prikkels
Elke bestuurder komt vroeg of laat voor de vraag te staan hoe het beschikbare geld te verdelen. In een recent rapport voor de Europese Commissie pleiten experts ervoor om maximaal 40 procent te verdelen via een competitie tussen onderzoekers. Studies naar onderzoeksfinanciering geven weinig onder...
Barend van der Meulen
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Het woud der verwachtingen
Het verrichten van onderzoek is al twintig jaar een van de drie decretale opdrachten van de hogescholen in Vlaanderen. In 2013 werden alle academisch gerichte bachelor- en masteropleidingen (behalve die in de kunsten) geïntegreerd in de universiteiten; de hogescholen boden enkel nog professionele...
Dirk Smits
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Rust zonder stilstand
Tot de opmerkelijkste bepalingen in de Hoofdlijnenakkoorden die de vereniging van universiteiten (VSNU) en de Vereniging Hogescholen eind 2011 sloten met het ministerie van onderwijs, hoort de afspraak dat het eerste studiejaar wekelijks minstens twaalf contacturen telt. Het opmerkelijke was dat ...
Arne Brentjes
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Decaan zonder geld
Kun je als faculteitsbestuurder de wetenschappelijke prestaties van vakgroepen en dus van de faculteit en universiteit omhoogstuwen – gezien de wijze waarop de eerste geldstroommiddelen worden toegewezen? Ja, dat kan. Interessanter wellicht: het bestuur kan een omslag teweegbrengen in de dynamiek...
Bauke Oudega
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
De prijs per student
In 2009 schreef de toenmalige minister van onderwijs Ronald Plasterk in een brief aan de Tweede Kamer: “(...) is aan de orde gekomen dat de VSNU [Vereniging van Universiteiten] en ik verschillende zienswijzen hebben ten aanzien van de berekening van de onderwijsuitgaven per student in het wetensc...
Michel de Bekker
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Bezuinigingslessen
Als financieel adviseur kom ik graag bij de mensen thuis. Zo was ik laatst op bezoek bij de Universiteit van Harderwijk om het college van bestuur met raad bij te staan. Het probleem dat de le- den me voorlegden betrof een niet-sluitende begroting. Dit doet zich uiteraard veelvuldig voor de laats...
Jeroen Huisman
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Datarubriek
In de tweede aflevering van Th&ma’s nieuwe datarubriek draait het om onderzoeksfinanciering. Hoeveel belang hechten de Vlaamse en Nederlandse overheden aan Research & Development? Preciezer: hoeveel geld hebben ze ervoor over in deze tijden van besparingen?
Ann Peters, Karen Vandevelde, René Hageman
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Kwaliteit heeft een prijs
De vraag van het Vlaamse hoger onderwijs naar lastenvermindering, meer vertrouwen en meer efficiëntie in de externe kwaliteitszorg vindt gehoor. Minister van onderwijs Hilde Crevits en de taskforce hebben een voorstel klaar om de overstap te maken naar instellingsaccreditatie. Straks moeten hoges...
Ann Demeulemeester
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
De opmars van de academische entrepeneur
Onze kenniseconomie vraagt in toenemende mate dat universiteiten, als nieuwe aanjagers van regionale innovatie, hun kennis valoriseren: de entrepreneurial university ontstaat (Etzkovitz, 2003). Valorisatieactiviteiten van ondernemende universiteiten omvatten de volgende activiteiten (Tijsen, 2006...
Mirjam Leloux, Florentin Popescu, Andries Koops
6 januari 2015
thema 2014 / nr 5
Boeken en bladen
Pim Breebaart, Ib Waterreus, Jeroen Huisman
6 januari 2015