Artikelen Thema
thema 2016 / nr 1
Leiderschap is de sleutel
Bij de Hogeschool van Amsterdam krijgt het onderzoeksbeleid een stevige impuls via het humanresourcesbeleid. Door de verouderde functiepro elen aan te passen, doet de school recht aan de positie van onderzoek als tweede kerntaak in het hoger beroepsonderwijs.
Huib de Jong, Margreet Schriemer
1 maart 2016
thema 2009 / nr 5
‘Goede bestuurders weten zich dienstbaar op te stellen’
Wat zijn de waarden van leiderschap in het hoger onderwijs? Deze vraag stond centraal in TH&MA4 van 2009. Uit de verschillende artikelen werd duidelijk dat het begrip leiderschap in de afgelopen jaren een andere invulling heeft gekregen. Waar vele jaren de nadruk op bedrijfsvoering en presentatie...
Duco Adema
29 mei 2011
thema 2019 / nr 5
Verbeter de wereld, voordat het te laat is
Op zoek naar nieuw leiderschap in het hoger onderwijs
Nu de mens door zijn eigen toedoen in een nieuw tijdperk is beland – het Antropoceen – klinkt de roep om ‘transformatie’ steeds luider. Het hoger onderwijs heeft hierin een belangrijke taak. Dit vraagt volgens Lucien Bollaert om nieuw leide...
Lucien Bollaert
23 januari 2020
thema 2019 / nr 5
Hoe Europese samenwerking succesvol kan zijn
Een leiderschapsprogramma voor en door universiteiten
Vier Europese universiteiten voelden de behoefte aan nieuwe leertrajecten voor leidinggevenden. Ze verenigden zich in een netwerk en verzorgen nu zelf programma’s op maat. Han Rakels verklaart de meerwaarde van het ‘U4 Academic Leadership P...
Han Rakels
23 januari 2020
thema 2019 / nr 3
Hoofdredactioneel - Zelfbestuur met z'n allen
Autonomie wordt graag op het schild gehesen als noodzakelijke voorwaarde voor goed hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Dankzij zelfbestuur kan men eigen doelstellingen kiezen en voorkeuren bepalen. Zonder de nodige professionele onafhankelijkheid kunnen hogescholen en universiteiten hu...
Sijbolt Noorda
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Interview - Louise Gunning & Yvonne van Rooy
Twee voormalige collegevoorzitters kijken terug op hun bestuursjaren aan de universiteit. Wat hebben ze ervan geleerd? Wat zouden ze achteraf gezien anders hebben gedaan? En hoe kijken ze aan tegen recente ontwikkelingen? ‘Dit is ongeveer het enige onderwerp waarover wij anders denken, Louise.’
Elma Drayer
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Anders kijken naar besturen
Verbind het horizontale met het verticale leiderschap
Van oudsher ligt de leiding van universiteiten in handen van de wetenschappers zelf. Maar hoe geef je academisch zelfbestuur vorm, nu bestuurlijke taken steeds complexer worden? Volgens Sandra Groeneveld ligt de oplossing in het creëren van...
Sandra Groeneveld
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Doe de weinige goede dingen écht goed
Tips voor het leidinggeven aan professionals
De professionalisering van het management bij hogeronderwijsinstellingen stuit nogal eens op weerstand op de werkvloer, bijvoorbeeld van docenten die wijzen op het belang van hun autonomie. Bart Derre en Mathieu Weggeman geven vijf tips voor effecti...
Bart Derre, Mathieu Weggeman
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Dansen op een slap koord
Over de balans tussen vertrouwen en controle
Hogeronderwijsinstellingen zijn organisaties die steunen op mensen. Over welke vaardigheden dienen goede managers aan een universiteit of hogeschool precies te beschikken? ‘Dat vertrouwen een belangrijke managementvaardigheid is mag logisch lijken, ...
Bruno Broucker
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Gewetensvol besturen
Integriteitskwesties in het hoger onderwijs
Willen we de integriteit in het bestuur van het hoger onderwijs stimuleren, schrijft Stavros Zouridis, dan is een hogeronderwijsbeleid nodig dat de positieve en negatieve benadering van het vraagstuk omvat. ‘Het afzien van onbehoorlijk en ongeoorloof...
Stavros Zouridis
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Column - Dagboek van een rector
Jeroen Huisman
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Natuurtalent is niet genoeg
Hogeronderwijsbestuur maakt werk van professionalisering
De Nederlandse universiteiten behoren tot de wereldtop, maar voor het besturen ervan heeft opvallend genoeg haast niemand doorgeleerd. Daar komt vanaf 2020 verandering in dankzij een nieuw programma bestuurlijk leiderschap. Projectleider...
Marijk van der Wende
8 oktober 2019
thema 2019 / nr 3
Uiterlijk vergelijkbaar, vanbinnen verschillend
De verschillen tussen Duitsland en Nederland
Hoewel universiteiten in Duitsland en Nederland op het eerste gezicht veel overeenkomsten vertonen, is er, als het gaat om de wijze van bestuur, wel degelijk sprake van belangrijke verschillen. Martin Paul, ervaringsdeskundige in beide landen, legt ...
Martin Paul
8 oktober 2019
thema 2012 / nr 4
De hogeschool als kennisinstelling
Hbo-instellingen worstelen nu met verschillende, onderling samenhangende opgaven. De kwaliteit van het onderwijs staat ter discussie. Tegelijkertijd moeten de instellingen op een marktgerichte manier vormgeven aan de vraag naar toegepast onderzoek gericht op het werkveld, bijvoorbeeld in het kade...
Martijn Giezeman, Jaap Lengkeek
13 november 2014
thema 2013 / nr 2
Kijken naar kwaliteit van leiderschap
Op alle niveaus is kwaliteit van leiderschap van groot belang, zowel voor de talenten waarop het universitair onderwijs en onderzoek drijven, als voor de talenten in de ondersteunende processen. Universiteit Utrecht is systematisch gaan kijken naar de kwaliteiten van leidinggevenden, in de academ...
Age Halma
23 juni 2020
thema 2019 / nr 1
Onder voorzitters: het betere koorddansen
Hans Uijterwijk
17 juni 2019
thema 2009 / nr 4
Professional in the lead, ook in het hbo
De ontwikkeling van het lectoraat in het Nederlandse Hoger Beroeps Onderwijs (hbo) is niet vanaf het begin een succesverhaal geweest. Niet alle hogescholen waren er in 2001 als de kippen bij om lectoren aan te stellen. Dit had enerzijds te maken met de tijdelijke financiering, zoals die in het co...
Hans van Hout, Rien de Vos, Raoul Engelbert, Wilma Scholte
29 mei 2011
thema 2009 / nr 4
‘Er liggen hier geweldig veel opportuniteiten’
Acting dean Philippe Naert (UAMS) aan het woord over leiderschap, management en governance in het hoger onderwijs – en nog veel meer.
Dirk Coenjaerts, Serge Simon, Ton van Weel
29 mei 2011
thema 2009 / nr 4
Stoppen met Leiden
U kent vast tientallen eigenschappen van leiderschap. De kranten en tijdschriften staan vol van lijstjes met goede eigenschappen van goede leiders. De grap is natuurlijk dat we ze toch blijven lezen om er vervolgens achter te komen dat we er op geen enkele manier betere leiders van geworden zijn....
Thieu Besselink
29 mei 2011
thema 2009 / nr 4
Leiderschap in de academie
De redactie van TH&MA vroeg mij om een bijdrage voor dit nummer over de waarden van leiderschap in het hoger onderwijs te schrijven. Gevraagd werd om dit te doen vanuit mijn ervaring als rector magnificus van de Universiteit van Tilburg en als voormalig decaan van de Tilburgse Rechtenfaculteit1. ...
Philip Eijlander
29 mei 2011
thema 2009 / nr 4
Leiderschap en management in het hoger onderwijs in Vlaanderen
Hogescholen en universiteiten in Vlaanderen vertonen, ondanks hun complementariteit, toch een belangrijke overlap in hun missie. Zij bevinden zich in een gelijkaardige regelgevende context en bieden deels concurrentiële opleidingen aan. Je zou verwachten dat wat de gehanteerde aanpak betreft op h...
Serge Simon
29 mei 2011
thema 2009 / nr 4
Meer dan ‘leidelijk’ toezien?
Het leveren van een bijdrage aan dit TH&MA-nummer over ‘Leiderschap en management in het hoger onderwijs’ is een hachelijke zaak. Over leiden, leiderschap en leiderschapsstijlen zijn immers al zoveel zinnige dingen geschreven dat het niet meevalt om daar nog veel aan toe te voegen. En herhalen va...
Frank van der Duyn Schouten
29 mei 2011
thema 2009 / nr 4
Onderwijskundig leiderschap (stimu)leren
De oproep van het College van Bestuur aan decanen van de Universiteit Utecht om deelnemers voor de leergang onderwijskundig leiderschap 2009-2010 aan te melden begint als volgt: ‘Continu veranderen is kenmerkend voor het universitair docentschap. De eisen die wetenschap en maatschappij stellen aa...
Hetty Grunefeld
29 mei 2011