Iedereen kan integer zijn

In de term ‘rechtschapen’, synoniem van integer, liggen het woord ‘recht’ en de attitude van onkreuk- baarheid besloten. Goede smaak in handelen en nalaten bepaalt de stand op de integriteitsbarometer. Een hoge stand levert publieke organisaties en ondernemin- gen veel op; bestuursschandalen gaan gepaard met hoge kosten, bezuiniging en (bijna) deconfiture. Niets is immuun voor gespuis, maar dat te beteugelen is een cruciaal facet van de kunst van het regelgeven.1 Dit speelveld ligt evenwel vol moeilijk grijpbare begrippen: op individueel niveau, organiek niveau en stelselniveau tegelijk. Integriteitsgebrek is hét morele probleem van de samenleving en dé breinbre- ker in het recht. Het veroorzaakt onrecht en schade, maar wordt door rechters niet altijd onrechtmatig geacht. Juridi- sche duiding is nodig als rem én als remedie, maar er zitten forse gaten in die dijken. Het is hoog tijd voor het genus integriteitswetgeving.